به روش تدریس بارش مغزی روش یورش مغزی نیز گفته می شود. در این روش تدریس افراد به صورت گروهی تلاش می کنند تا برای حل یک مسئله تمامی ایده های موجود در ذهن خود را بیان کنند. در این روش حل مسئله هر یک از اعضاء بعد از شنیدن پیشنهاد افراد دیگر می تواند پیشنهاد اولیه خود را بهبود دهد. در صورت تمایل اعضای یک گروه می توانند ایده خود را با چندین ایده دیگر تلفیق نمایند و در نهایت راه حلی مناسب و کامل تر را برای حل مسئله پیدا کنند.
بررسی روش تدریس بارش مغزی
روش تدریس بارش مغزی از انواع روش هایی است که از سوی متخصصین آموزش و پرورش و متخصصین آموزش خلاقیت به عنوان یک روش تدریس خلاقانه ارائه داده شده است. بر اساس یافته های محققین دانش آموزان می توانند به کمک این روش تدریس مسائل مختلف را به راحتی و به صورت گروهی حل کنند. در صورتی که شما تمایل دارید با انواع روش تدریس، و نحوه نوشتن طرح درس و … آشنا شوید بهتر است به وب سایت معلم شو مراجعه نمایید. این وب سایت به صورتی طراحی شده است که می تواند تمامی نیازهای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و معلمان عزیز را مرتفع نماید.
قواعد اساسی تدریس به روش بارش مغزی
از مهم ترین قواعد روش تدریس بارش مغزی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- قاعده اول : انتقاد کردن ممنوع
یکی از مهم ترین قواعد روش تدریس بارش مغزی انتقاد نکردن از اعضای گروه است. در جریان بارش فکری ممکن است هر فردی راه حل هایی درست و غلط را برای حل مسئله بیان نماید. معلمین عزیز باید به این نکته توجه داشته باشند در صورتی که دانش آموزی روشی غلط را برای حل مسئله ای بیان کرد نباید از وی انتقاد شود. قضاوت در مورد ایده هایی که هر یک از اعضای گروه ارائه می دهند ممنوع است و اعضای گروه نیز نباید با یکدیگر مخالفت کنند.
معلمین عزیز توجه داشته باشید که بهتر است تمامی این قواعد را به گروه های درسی که تشکیل داده اید متذکر شوید تا دانش آموزان یک گروه با یکدیگر به مشکل خاصی برنخورند.
- قاعده دوم : قدرت بخشیدن به اعضای گروه برای اظهار نظر خود
معلم هوشمند باید جسارت لازم را به دانش آموزان برای ارائه اظهار نظرشان بدهد. هر کدام از ایده ها می توانند کمک زیادی به حل مسئله کنند.
- قاعده سوم : تاکید بر کمیت
در روش تدریس بارش مغزی هر چقدر تعداد پیشنهاد ها بیشتر باشد احتمال اینکه راه حلی مناسب برای حل مسائل پیدا شود بیشتر است. توجه داشته باشید که هیچ ایده ای نباید حذف شود یا نادیده گرفته شود.
- قاعده چهارم : تلفیق و بهبود ایده ها
هر یک از اعضای گروه می توانند علاوه بر ارائه دادن پیشنهادات خود نسبت به بهبود آن ها نیز اقدام نمایند. شایان ذکر است که اعضای هر گروه باید بتوانند با توجه به نظرات و ایده های یکدیگر، ایده ای کاربردی را خلق نمایند.
شرایط ایجاد گروه های دانش آموزی در روش تدریس بارش مغزی چیست ؟
برای تشکیل گروه های دانش آموزی باید قوانین زیر را مد نظر داشته باشید :
- قبل از هر چیز دانش آموزان را با قواعد روش تدریس بارش مغزی آشنا کنید.
- از روش تدریس بارش فکری می توان در کلاس هایی که تعداد دانش آموزان زیاد است استفاده نمود. توجه داشته باشید که هر چقدر زمان جلسه کوتاه تر باشد تعداد دانش آموزان شرکت کننده نیز باید کمتر باشد.
- گروه های درسی به صورت 4 یا 5 نفره تشکیل می شوند. در صورتی که تعداد دانش آموزان زیاد است می توانید تعداد افراد گروه را تا 15 نفر نیز افزایش دهید.
- مسئله یا موضوع باید با توجه به اطلاعات مختصر دانش آموزان انتخاب شود. دانش آموزان در صورت داشتن اطلاعات کافی برای حل یک مسئله انگیزه بیشتری را برای ارائه ایده پیدا می کنند.
بررسی مراحل اجرای الگوی تدریس به روش بارش مغزی
الگوی روش تدریس بارش مغزی در 5 مرحله زیر برنامه ریزی و اجراء می گردد :
- درگیر شدن دانش آموزان با موضوع ارائه داده شده :
در این مرحله معلم باید برای جلب توجه کلاس موضوع آموزشی را ارائه دهد که دارای هیجان و انگیزش کافی برای دانش آموزان باشد. معلم می تواند یک سوال جالب یا یک داستان نیمه کاره ای را بازگو کند. انجام یک فعالیت علمی مناسب نیز می تواند برای دانش آموزان هیجان انگیز باشد.
- کاوش :
در این مرحله از روش تدریس بارش مغزی تمامی گروه های فعال باید به جستجو مشغول شوند یا شروع به مطالعه نمایند. در این مرحله یادداشت برداری هر یک از اعضای گروه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. توجه داشته باشید که در مرحله کاوش معلم نقش یک راهنما را برعهده دارد.
- توصیف :
در این مرحله از روش تدریس بارش مغزی باید رشته کار به دست دانش آموزان سپرده شود. دانش آموزان برای هر انجام هر فعالیتی که انجام داده اند باید یک استدلال منطقی را ارائه بدهند. بحث در مرحله توصیف بین هر یک از گروه ها ایجاد می شود. بچه ها ممکن است مدام از معلم سوالاتی را بپرسند و معلم نباید به این سوال ها پاسخ دهد. معلم فقط می تواند دانش آموزان را راهنمایی کند.
دانش آموزان تمامی اطلاعاتی را که بدست آورده اند باید توصیف کنند و به بیان ایده های خود بپردازند. معلم باید با دقت زیادی به ایده های هر یک از اعضای گروه گوش دهد سپس از آن ها بخواهد تا ایده های خود را بهبود دهند یا ایده هایی که ذکر کرده اند را با یکدیگر تلفیق نمایند.
- شرح و بسط :
در این مرحله دانش آموزان بدون شک احساس بهتری را دارند زیرا کار را با انگیزه بیشتری شروع کرده اند و در مورد موضوع ارائه داده شده از سوی معلم داده های زیادی را جمع آوری کرده اند. دانش آموزان می توانند برای جمع آوری اطلاعات از کتاب های مختلف، نرم افزارهای مختلف کامپیوتری، دائره المعارف و … استفاده نمایند.
در روش تدریس بارش فکری معلم باید به دانش آموزان روش های جمع آوری اطلاعات را آموزش دهد. معلم همچنین می تواند مثال های اضافه ای را در مورد مفهوم اصلی درس ارائه دهد و از دانش آموزان نیز بخواهید از آموخته های قبلی شان برای گسترش و بسط مفاهیم دیگر استفاده نماید.
- ارزشیابی :
ارزشیابی دانش آموزان باید از مرحله اولیه و در طول انجام فعالیت به صورت مستمر انجام شود. معلم برای انجام ارزشیابی بهتر است از روشی جالب استفاده نماید و از هر گروه بخواهد تا گزارش کاملی را از اطلاعاتی که جمع آوری کرده اند ارائه دهند.
مزایای تدریس بارش مغزی چیست ؟
استفاده از روش تدریس بارش مغزی در سیستم آموزشی دارای مزایای زیر است :
- با توجه به اینکه در روش تدریس بارش فکری گروه های دانش آموزی مختلفی تشکیل می شوند به همین دلیل حل مسائل مختلف و دریافت مطلب درسی برای دانش آموزان راحت تر است.
- با استفاده از این روش در مدت زمان کوتاهی پیشنهادات و ایده های زیادی از سوی دانش آموزان مطرح می گردد.
- معلم می تواند با نوشتن صورت مسئله روی تخته سیاه جلسه بارش مغزی را شروع نماید. این روش یکی از ساده ترین روش ها برای قرار دادن صورت مسئله در اختیار دانش آموزان است.
معایب تدریس بارش فکری چیست؟
روش تدریس بارش فکری دارای معایبی نیز می باشد که از مهم ترین معایب این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- گروه دانش آموزی تحت تاثیر ایده های اکثریت قرار می گیرد و همین امر باعث می شود تا اگر دانش آموزی احساس کند که ایده ها یا راه حل های ارائه داده شده نادرست هستند باز هم با نظر اکثریت موافقت کند.
- در زمان ارائه ایده ها و نظریه ها اغلب دانش آموزان موارد ایده آل و بدیهی را بازگو می کنند. در نتیجه ممکن است دانش آموزان تمایلی به بحث بیشتر و ارائه دادن پیشنهادات بیشتر را نداشته باشند.
- در صورتی روش تدریس بارش فکری به صورت موفقیت آمیز اجراء می شود که دانش آموزان شناخت قبلی را از مسئله ارائه داده شده داشته باشند.
سخن آخر :
در این مطلب روش تدریس بارش مغزی را به صورت اصولی توضیح دادیم. امیدواریم با مطالعه این مطلب توانسته باشید اطلاعات لازم را در مورد این روش تدریس بدست آورده باشید. در صورتی که شما تمایل دارید با روش های آموزش نوین آشنا شوید می توانید به وب سایت معلم هوشمند مراجعه کنید. شایان ذکر است که این وب سایت تخصصی دارای دو اپلیکیشن مختلف برای معلمان و والدین است.
