احتمالاً شما دانشجو معلم یا دانش‌آموز سال آخر متوسطه هستید که می‌خواهید امسال کنکور بدید و قصد دارید تا در مورد معلمی اطلاعات خودتان را کمی افزایش بدهید. قصد دارم تو این مقاله در مورد فقط یکی از چالش ها و سختی های شغل معلمی که به نظر من تابه‌حال به آن پرداخته نشده و آن هم بیتوته معلمان در روستاست بپردازم، پس برای ادامه این مقاله با معلم شو همراه باشید.
تعریف کلمه ی بیتوته
در فرهنگ معین کلمه ی بیتوته به معنی 1- شب ماندن در جایی ۲- شب زنده – داری است. همچنین در دانشنامه اسلامی بیتوته به معنای شب ماندن در جایی است و در باب‌های حج، نکاح و طلاق از آن استفاده شده است.
بیتوته معلمان در روستا
بعد از تعریف کلمه بیتوته قصد دارم شما را بیشتر با مفهوم بیتوته معلمان آشنا کنم. برای این منظور من خودم این مفهوم را به دو نوع تقسیم کردم که در ادامه به توضیح هر یک خواهم پرداخت.
1- بعضی از مدارس امکانات کمی تحت عنوان خانه معلم دارند که معلمان می‌توانند با هماهنگی مدیر مدرسه آنجا بمانند. امکانات این مدارس روستایی در حد یک اتاق و سرویس بهداشتی است. در این نوع بیتوته، معلمان هزینه‌ای بابت ماندنشان در مدرسه پرداخت نمی‌کنند و می‌توانند از امکانات آب و برق و گاز هم به صورت رایگان استفاده بکنند.
2- نوع دوم بیتوته معلمان این است که آنها در روستای محل خدمتشان یک‌خانه اجاره می‌کنند. (چون معلمان در آن روستا غریب هستند این کار با هماهنگی اولیای دانش‌آموزان و کد خدای روستا اتفاق می‌افتد.) این خانه اجاره‌ای گاهی امکانات بیشتری نسبت به خانه معلم مدرسه دارد. اما اینکه معلمان کدام یک از این دو نوع بیتوته را انتخاب کنند بستگی به نظر شخصی خودشان دارد.
دلیل بیتوته معلمان در روستا
معلمانی که محل سکونت آنها در شهر است، دوست دارند محل کارشان در نزدیکی محل سکونتشان باشد تا بتواند به‌راحتی در محل کار خود حضور پیدا کنند. با توجه به این امر تقاضای معلمان برای حضور در مدارس شهری افزایش پیدا می‌کند و آموزش و پرورش مجبور است برای این تقاضا چاره‌ای بیندیشد. به همین خاطر معلمان هرساله در تابستان فرم امتیاز فضلی را پر می کنند و بر اساس امتیازی که در این فرم کسب کرده‌اند، سازماندهی می‌شوند.
اولویت انتخاب مدرسه با معلمانی است که امتیاز بیشتری کسب کرده‌اند. معلمان با امتیاز کمتر مجبور خواهند بود مدارسی را انتخاب کنند که گاهی چندین کیلومتر با محل زندگی‌شان فاصله دارد. (البته ناگفته نماند معلمانی که امتیاز فضلی زیادی دارند خودشان زمانی به دلیل امتیاز کمتر مجبور به بیتوته بودند.)
رفت‌وآمد یا بیتوته
نکته بسیار مهم در مورد معلمانی که فاصله محل سکونتشان با مدرسه بسیار زیاد است، این هست که باید تصمیم بگیرند که هر روز به محل کارشان رفت و آمد کنند یا در روستا یا شهری که مدرسشان آنجاست بیتوته بکنند. این تصمیم باتوجه‌به شرایط هر معلم با معلم دیگر فرق دارد. برخی از این شرایط مانند متأهل بودن یا نبودن، ادامه تحصیل دادن یا ندادن، شغل دوم داشتن یا نداشتن معلمان در این تصمیم اثرگذار است.
حق بیتوته معلمان
متأسفانه در آموزش و پرورش چیزی تحت عنوان حق بیتوته یا حق رفت و آمد در فیش حقوقی و حکم فرهنگیان لحاظ نمی‌شود که این باعث می‌شود معلمان کمی از نظر مالی به مشکل بر بخورند.
مزایا و مشکلات بیتوته معلمان و رفت و آمد
معلمان جوان که هنوز تصمیمی مبنی بر این که بیتوته کنند یا رفت و آمد، می‌توانند با خواندن ادامه این مقاله یک تصمیم درست و منطقی بگیرند.
مزایا بیتوته معلمان
- داشتن فرصت کافی برای مطالعه شخصی
- داشتن فرصت کافی برای انتخاب یک روش تدریس مناسب
- داشتن فرصت کافی برای مطالعه در زمینه های جامعه شناسی آموزش و پرورش، نقش تکنولوژی در آموزش و …
- داشتن فرصت کافی مطالعه برای ادامه تحصیل
- داشتن فرصت کافی مطالعه در زمینه روانشناسی (مانند: کتاب روانشناسی عمومی حمزه گنجی، کتاب روان شناسی پرورشی دکتر سیف و … )
- داشتن فرصت کافی برای نوشتن طرح درس روزانه و اداره کلاس درس به شکل مطلوب
- داشتن فرصت کافی برای برگزاری گردش علمی و اردو دانش آموزی (البته این مورد باید با هماهنگی اداره آموزش و پرورش و اولیا دانش‌آموزان باشد.)
- استفاده از طبیعت روستا (با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی روستا)
مشکلات بیتوته معلمان در روستا
- دلتنگی برای خانواده (مخصوصاً برای آن‌هایی که برای اولین‌بار می‌خواهند زندگی به دور از خانواده را تجربه کنند)
- وجود برخی مشکلات مانند: کمبود وسایل گرمایشی یا سرمایشی، قطعی برق و …
- عدم دسترسی معلمان به امکانات شهری (مانند بانک، سالن ورزشی، اینترنت باکیفیت و …)
مزایا رفت و آمد
- استفاده از امکانات شهری (مانند کلاس زبان، کلاس کامپیوتر، سالن ورزشی و …)
- خوابیدن در منزل خود (برای برخی این مورد بسیار مهم است)
- دیدن هر روز اعضای خانواده و بودن در محیط گرم آن
مشکلات رفت و آمد
- خستگی راه (مخصوصاً اگر فاصله مدرسه تا محل سکونت معلم بیشتر از 100 کیلومتر باشد)
- خطرات راه (مخصوصاً در زمستان با توجه به لغزندگی جاده‌ها)
بیتوته معلمان عشایر
معلمان عشایر از زحمت کش ترین معلمان یا حتی کارمندان دولت هستند. این معلمان شریف برای تربیت نسل آینده زحمات زیادی را تحمل می کنند. معلمان عشایر چاره ای جز بیتوته کردن ندارند. یکی از کارهایی که آموزش و پرورش می تواند برای قدردانی از این معلمان شریف انجام دهد، برقراری حق بیتوته و پرداخت ماهیانه آن است.
نکته پایانی این مقاله این است که معلمان با توجه به شرایط خودشان تصمیم می‌گیرند که در روستا بمانند یا به محل زندگی خودشان رفت و آمد کنند. اما این نکته نباید فراموش شود که در صورت انتخاب هر نوع تصمیم باید شاد زندگی کرد، قدر فرصت‌ها را دانست و همیشه شکرگزار خداوند بود.
شما معلمان عزیز هم می توانید، تجارب، اتقادات و پیشنهادات خود را در زمینه بیتوته کردن با ما در کامنت ها به اشتراک بگذارید.
